'Telers passen strategie aan door energieprijzen'

Greenport West-Holland is de regionale netwerkorganisatie van overheid, bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en kennisinstellingen. Samen werken zij aan een vitale en duurzame toekomst voor het regionale tuinbouwcluster. Enkele tientallen bedrijven, kennisinstellingen en overheden werken binnen het EnergieAkkoord van Greenport West-Holland aan de energietransitie. Dertig van die partners kwamen vrijdag 22 april samen voor een bijeenkomst over de impact van de actuele energiemarkt-ontwikkeling op energietransitie in glastuinbouw.

Tijdens de bijeenkomst vertelden telers Roy Persoon en Marc Koene over de effecten van de hoge energieprijzen op hun bedrijfsvoering. Zo passen ze hun teeltstrategie aan en halen investeringen (zoals in extra schermen en of LED-verlichting) naar voren. Zo heeft Marc Koene met de inzet van LED-verlichting 20 procent bespaard op energie en de gemaakte kosten. Die investeringsruimte moet er dan wel zijn, en daar zit een knelpunt. Daarom vragen telers aan de rijksoverheid op een aantal aspecten op korte termijn duidelijkheid, zodat ze betere beslissingen kunnen nemen over investeren in energieverduurzaming. Het gaat daarbij vooral om besparingen op bedrijfsniveau, een doorgaande ontwikkeling van geothermie en versnelde levering van restwarmte. Ook pleiten telers met belichte teelt voor meer aandacht om te werken aan een robuuste, duurzame en betaalbare elektriciteitsvoorziening.

Inzet WKK's
Onlangs bleek uit een analyse van AgroEnergy dat de inzet van WKK's zorgt voor enige demping van de effecten van hoge energieprijzen. Dit kwam ook naar voren uit een onderzoek van Blue Terra. Vooral onbelichte bedrijven met een WKK kunnen dure gasinkoop compenseren met verkoop van elektra tegen hogere prijzen. Bij belichte bedrijven stijgen de energiekosten wél explosief als alle gasinkoop gebruikt wordt als input voor de teelt. Bij deze bedrijven zijn er meer besparings- en opbrengstmogelijkheden door op momenten met hoge elektraprijzen eigen belichting af te schakelen en te leveren aan het net.

Ook het beschikbaar stellen van noodvermogen kan voor extra opbrengst zorgen. Robin Teeken van Blue Terra vertelde dat richting 2030 het aantal rendabele draaiuren voor WKK af zal nemen door de sterkte toename van zon- en windenergie en zal het aantrekkelijker worden om de WKK op andere momenten op de dag in te zetten. Bij veel wind en zon zal de warmteprijs voor de tuinders dus stijgen, was een van zijn conclusies. Wel blijft de inzet van WKK's nodig om aan de elektrische behoefte te voldoen, met name op momenten wanneer de zon niet schijnt en er weinig wind is.

Vijf nieuwe geothermiedoubletten
Marco van Soerland van Warmte Systeem Westland benadrukt dat echte klappen in de verduurzaming in de glastuinbouw gemaakt kunnen worden. Van Soerland gaf aan dat er een boortoren in aanbouw is die vijf geothermiedoubletten op rij zal boren. Maar ook geothermie wordt duurder voor afnemers; de SDE+ subsidie daalt bij hogere gasprijs. Dit effect treedt echter pas een jaar later op. Daardoor is de prijs van geothermische warmte in 2022 nog relatief laag. Die prijs zal in 2023 wel hoger zijn, maar bij de huidige prijzen is geothermie toch goedkoper dan vanuit een gasgestookte ketel. Voor verdere opschaling en koppeling van projecten zijn de inspanning van betrokken ministeries en provincie van belang.

Door telers werd opgemerkt dat de gasgestookte WKK ook bij deze energieprijzen in veel gevallen ook dan nog gunstiger is. Van Soerland gaf ook aan dat de bijvangst van aardgas bij de geothermie in de regio West-Holland een sterk voordeel is, omdat projecten daarmee door een WKK in de eigen elektrabehoefte kunnen voorzien.

Versnelling restwarmtelevering
In de discussie aan het eind van de bijeenkomst werd een beroep gedaan op de partners Gasunie en Havenbedrijf om te komen tot versnelling van restwarmtelevering. Hiervoor is echter een helder en hard commitment voor de warmtevraag vanuit de tuinders zelf noodzakelijk, zo werd duidelijk. Over de inzet van waterstof werd opgemerkt dat het goed is om dit te onderzoeken. Waterstof zal echter niet tot snelle oplossingen leiden. De inzet van restwarmte van elektrolysers biedt wellicht nog de beste kansen.

Bron: Greenport West-Holland